Rozwój jezykowy dziecka - W świecie pytań

 CENNE RADY DLA MAMY I TATY!

Rozwój językowy dziecka – W świecie pytań.

Wystarczy, żeby dorosły akceptował dziecięce pytania
i udzielał takich odpowiedzi, które zaspokoją ciekawość
dziecka i skłonią je do następnych dociekliwych pytań.

                                          prof. dr hab. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska

Powinniśmy:

 Często rozmawiać z dzieckiem.
 Czytać dziecku i opowiadać bajki, baśnie, historyjki.
 Uważnie słuchać wypowiedzi dziecka.
 Odpowiadać na jego pytania.
 Umożliwiać dziecku zadawanie pytań.

Wtedy nasze dzieci będą:

 Rozumieć dłuższe wypowiedzi.
 Budować dłuższe wypowiedzi.
 Dysponować czynnym i biernym słownikiem.
 Poprawnie budować i stosować róĹźnorodne pytania.
 Wyrażać swoje przeżycia, odczucia, prośby.


 W sprzyjających warunkach umysłowo rozbudzony przedszkolak moĹźe zadać swym wychowawcom co najmniej kilka, a nawet kilkanaście tysięcy pytań. Potrzebne są więc mądre odpowiedzi dorosłych, gdyĹź przyczyniają się one w znacznym stopniu do rozwoju umysłowego dziecka. 
Dorośli powinni na dziecięce pytania odpowiadać chętnie i swobodnie. 
Dziecko nie moĹźe odnosić wraĹźenia, Ĺźe pytając, nuĹźy i nudzi. 
Dzieci od dorosłych oczekują krótkich odpowiedzi.
Zbyt obszerne odpowiedzi nużą dziecko i skutecznie zniechęcają do
zadawania dalszych pytań.
 Na pytania dziecka naleĹźy odpowiadać zgodnie z prawdą, ale na miarę dziecięcych moĹźliwości intelektualnych.
Nie wolno okłamywać dziecka.
Jeżeli dorosły nie potrafi natychmiast udzielić odpowiedzi, powinien powiedzieć:
„ Nie wiem, ale się dowiem i ci odpowiem".
Potem, oczywiście, trzeba tę obietnicę spełnić.


Na podstawie Pedagogiki pytań Stefana Szumana.



A dlaczego?

Rozmowy zaczynające się od pytań, dlaczego, pomagają dzieciom lepiej łączyć przyczynę ze skutkiem:

Dziecko widzi kałużę i pyta: Dlaczego woda zamarza?
Dorosły wyjaśnia: Dziś jest zimno. Woda zamarza, gdy temperatura obniży się poniżej zera. Dziecko zapewne przyjmie to wyjaśnienie.
Warto też pooglądać kawałek lodu: Niech dziecko dotykiem dozna zimna i dostrzeże inne cechy zamarzniętej wody.
Potem można się zastanowić, kiedy zamarzanie wody jest korzystne dla ludzi, a kiedy kłopotliwe, i dlaczego?


W trakcie spaceru w parku dziecko dostrzega wiewiórkę. 
Obserwuje ją z wielkim zainteresowaniem i zasypuje dorosłego lawiną pytań: 
- Dlaczego ucieka?
- Co ona je?
- Dlaczego robi zapasy na zimę ?
- Gdzie mieszka ?
  Dorosły wyjaśnia, ale na niektóre z pytań nie zna odpowiedzi.  
Wyjaśnia więc: Wszystkiego nie wiem. Jak wrócimy do domu, zaglądniemy do książki o zwierzętach i dowiemy się. Potem naleĹźy tę obietnicę spełnić. Warto takĹźe nieco więcej uwagi poświęcić pytaniu: 
- Dlaczego wiewiórki jesienią gromadzą zapasy na zimę? A takĹźe wspólnie zastanowić się nad tym, dlaczego kot (lub inne zwierzę domowe) tego nie robi ? Które zwierzęta oprócz wiewiórki gromadzą zapasy zimowe?

Podobne sytuacje zdarzają się każdego dnia.
Dzieci oczekują od nas stosownych odpowiedzi i wyjaśnień.


Na podst. E. Gruszczyk – Kolczyńska, E. Zielińska: „ Podstawy psychologiczne
i pedagogiczne oraz zabawy i sytuacje zadaniowe …
Opracowała nauczycielka Ewa Fałek.